İlk Başvuru

Türkiye’de çalışma izni için gereken başvuru Türkiye’den veya yurt dışından yapılabilir.

Yurt dışından yapılacak başvurularda yabancıların, çalışma izni için vatandaşı oldukları ya da daimi olarak ikamet ettikleri ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine iş sözleşmesi, atama yazısı veya şirket ortaklığını gösteren belgenin ibrazı ile müracaat etmeleri gerekmektedir. Türkiye’deki işverenin, temsilciliklere yapılan başvuru tarihini takip eden on işgünü içerisinde, elektronik başvuruyu yapması ve gerekli bilgi ve belgeleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şahsen veya posta ile ulaştırması zorunludur. Türkiye Cumhuriyeti temsilcilikleri ile bakanlık, yurt dışından yapılacak çalışma izni başvuruları ile ilgili işlemleri, elektronik ortamda yürütür. Başvuru için gerekli belgelerin yabancının temsilciliğe başvuru tarihini takip eden on işgünü içerisinde yapılacak elektronik başvurunun ardından işverenince bakanlığa ulaştırılması gerekmektedir.

Başvurusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından uygun bulunarak çalışma izin belgesi düzenlenen yabancıların en geç yüz seksen gün içinde Türkiye’ye giriş yapmaları gerekmektedir. Türkiye’de öğrenim amacıyla verilen oturma izinleri hariç olmak üzere, müracaat tarihinde geçerli en az altı ay süreli oturma izni bulunan yabancılar veya bunların işverenleri çalışma izni başvurusunda bulunabilirler. Bu durumdaki yabancıların Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine başvuru yapma zorunluluğu bulunmamaktadır. Başvuru için gerekli belgelerin yapılan elektronik başvuruyu takip eden altı işgünü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na şahsen veya posta ile ulaştırılması gerekmektedir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, gerekli hallerde ilgili bakanlık ve mercilerin görüşlerini de almak suretiyle çalışma izni başvurularını sonuçlandırır. Usulüne uygun olarak yapılan çalışma izni başvuruları, belgelerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla bakanlık tarafından en geç otuz gün içinde sonuçlandırılır. Başvurunun eksik evrak ile yapıldığının bakanlıkça tespiti halinde, eksik evrakların tamamlanması istemiyle başvuru sahibine bilgi verilir. Bu durumda otuz günlük süre eksik evrakların bakanlığa intikal ettiği tarih itibarıyla başlar. Bakanlık çalışma izin başvurusuna ilişkin olumlu veya olumsuz kararını, yurt dışından yapılan başvurularda; başvuruyu yapan yabancıya bildirmek üzere (Dışişleri Bakanlığı kanalıyla) ilgili Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliğine de bildirir. Yurt içinden yapılan başvurularda ise yabancıya veya işverene bildirilir. Konsolosluklardan çalışma ve oturma izni alarak Türkiye’ye giriş yapan yabancıların, ülkeye giriş yaptıkları tarihi takip eden yirmi iş günü içinde Türkiye’deki Adres Kayıt Sistemi’ne kaydolmaları gerekmektedir.

Türkiye’de istihdam edilecek yabancıların çalışma iznine ilişkin usul ve esaslar eğitim sektörü, ev hizmetleri sektörü, sağlık sektörü, turizm sektörü, havacılık sektörü, eğlence sektörü ve diğer sektörlerin yanı sıra doğrudan yabancı yatırımlar, özellik arz eden doğrudan yabancı yatırımlar, mesleki hizmetler ve irtibat büroları için farklılık göstermektedir. Aşağıdaki bilgiler, doğrudan yabancı yatırımlardaki çalışma izni sürecine yönelik usul ve esasları içermektedir.

Uzatma Başvurusu

Çalışma izninin uzatılması talebi, başvuru formu ve uygulama yönetmeliği ekinde belirtilen belgelere önceki çalışma izin belgesinin aslının da eklenmesi suretiyle, yabancı veya işveren tarafından doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılır.

Çalışma izni ve süre uzatım başvurularının öncelikle elektronik ortamda yapılması zorunludur. Bu kapsamda elektronik ortamda yapılan ve sistem tarafından kabul edilerek onaylanan çalışma izni veya süre uzatım başvurularının geçerli olabilmesi için internet ortamında alınan barkodlu başvuru formu çıktısının yabancı ve işveren tarafından kâğıt ortamında imzalanarak yönetmelik ekinde belirlenen diğer belgelerle birlikte internet üzerinden yapılan başvurunun onaylanmasını takip eden altı işgünü içinde şahsen veya posta ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ulaştırılması gerekmektedir.

Çalışma izninin uzatılması talebinin iznin bittiği tarihten geriye doğru en fazla iki aylık sürede yapılması gerekmektedir. Çalışma izninin süresinin bitiminden itibaren en geç on beş gün içinde yapılan uzatma başvuruları da değerlendirmeye alınır. Bu süreden sonra yapılan uzatma başvuruları, ilk defa başvuru yapan yabancılara uygulanan esaslara tabidir. Geçerli oturma izni ibrazıyla yapılan çalışma izni uzatma başvurularında (yurt içinden yapılan ilk başvurularda olduğu gibi) elektronik başvuruyu takip eden altı işgünü içinde istenen belgelerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na ulaştırılması gerekmektedir.

Bir yıllık kanuni çalışma izin süresinden sonra, aynı iş yeri veya işletme ve aynı meslekte çalışmak üzere mevcut çalışma izni için iki yıl süreyle uzatım talebinde bulunulabilir. Toplam üç yıllık kanuni çalışma süresinin sonunda, aynı meslekte ve dilediği işverenin yanında çalışmak üzere, mevcut çalışma izni ilave üç yıl süreyle uzatılabilmektedir. Türkiye’de en az sekiz yıl kanuni ve kesintisiz olarak ikamet eden veya toplam sekiz yıllık kanuni çalışması olan yabancılar süresiz çalışma izni başvurusunda bulunabilirler.

Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar

“Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmelik” kapsamında çalışma izinleri özel hükümlere tabi tutulmuş ve çalışma izinlerinin daha kolay şekilde verilmesi hedeflenmiştir. Bu kapsam dışındaki doğrudan yabancı yatırımlarda istihdam edilecek personel için talep edilen çalışma izin başvuruları yukarıda belirtilen genel hükümlere (4817 sayılı Kanun ve Uygulama Yönetmeliği hükümleri) tabidir.

Doğrudan Yabancı Yatırımlarda Yabancı Uyruklu Personel İstihdamı Hakkında Yönetmeliğin kapsamını iki temel şart belirler:

• Özellik Arz Eden Doğrudan Yabancı Yatırımlar (irtibat büroları dâhil)
• Yabancı uyruklu kilit personel